streep

bernard mazijn

Educatie voor Duurzame Ontwikkeling

Reeds in 1992, tijdens de zogenoemde Aarde Top (Rio de Janeiro, Brazil), vond de multilaterale  gemeenschap de ‘Bevordering van educatie, maatschappelijk bewustzijn en scholing’ (Hoofdstuk 36 van Agenda 21) essentieel voor duurzame ontwikkeling.

De voorbije twintig jaar hebben voortrekkers - veelal op een ‘ad hoc’ basis – zich hiervoor ingezet. Conferenties werden georganiseerd, cursussen werden opgezet, curricula werden onder de loepe genomen. Inmiddels zijn we zover dat er bij deskundigen en in sommige instellingen een akkoord lijkt te zijn over hoe ‘duurzame ontwikkeling’ integreren in het hoger onderwijs:

   1. een basiscursus voor elke student in elk curriculum,
   2. doorlichting en aanpassing van bestaande cursussen in de verschillende curricula, én
   3. voor die studenten die zich verder willen specialiseren, een specifieke master.

Nochtans kunnen we spreken van een ‘time lag dilemma’. De meerderheid in de samenleving erkent enerzijds de urgentie om de uitdagingen van niet-duurzame ontwikkeling aan te gaan, maar anderzijds volgt de hervorming van curricula veel te traag. Het resultaat is dat afgestudeerden nog steeds niet of onvoldoende over de nodige kennis en vaardigheden beschikken om zich mee in te zetten voor die noodzakelijke verandering. Er wordt met ander woorden nodeloos veel tijd verloren met als mogelijk gevolg dat we deze wedren kunnen verliezen.

 
                                                                    * * * * *


Mijn eigen bijdrage tot het overbruggen van deze kloof bestond erin de cursus ‘Ecologie’ te doceren aan het Departement Architectuur (Instituut Herny Van De Velde) van de Artesis Hogeschool Antwerpen (1994 tot september 2003) en – nu nog steeds - de cursus ‘Duurzame Ontwikkeling’ aan de Universiteit Gent (sinds 1998). Daarnaast werden lezingen gegeven over de volgende onderwerpen: duurzame consumptie- en productiepatronen, indicatoren, geïntegreerd productbeleid, (milieukundige en/of sociale) levenscyclusanalyse, duurzaam gebruik van natuurlijke rijkdommen, klimaatverandering, technologieoverdracht, maatschappelijk verantwoord ondernemen, geïntegreerd ketenbeheer, (Belgische) nationale strategie duurzame ontwikkeling, innovatie, transitie, beleidscyclus, institutionele architectuur …
 Honderden studenten kregen les, tientallen studenten werden begeleid bij het maken van hun thesis, scriptie of masterproef, … Deelname aan wetenschappelijke comités, raad der wijzen, stuurgroepen, enz. rond ‘educatie voor duurzame ontwikkeling’ was een constante. Ook de peer reviews van curricula heeft me inzichten van expertise en ervaring bijgebracht.